Wie zijn woonwagenbewoners?
Over de geschiedenis van woonwagenbewoners is veel geschreven door historici, wetenschappers en mensen die beroepsmatig betrokken zijn geweest het woonwagenbestaan. Om een beter inzicht en begrip van de huidige situatie van woonwagenbewoners te krijgen is het van o.a. van belang om in kaart te brengen hoe het steeds wisselende overheidsbeleid de maatschappelijke positie van woonwagenbewoners heeft beinvloed. In het kader van deze website zal vooral ingezoomd worden op de woonsituatie. Om dat veel studies niet meer te krijgen zijn in de boekhandel zal geprobeerd worden om in overleg met de auteurs cq uitgevers bepaalde uitgaves ook digitaal via deze website als pdf beschikbaar gesteld kunnen worden. Op deze pagina zal vooralsnog bepaalde literatuur met ISBN nummer en omslagfoto benoemd worden.
Literatuur:
Mensen van de reis. Woonwagenbewoners en zigeuners in Nederland( 1868-1995). Annemarie Cottaar,Leo Lucassen, Wim Willems. @Uitgeverij Waanders 1995. ISBN 90-400-9727-5
Kooplui, kermisklanten en andere woonwagenbewoners. Groepsvorming en Beleid 1870-1945. Annemarie Cottaar. @ Het Spinhuis 1996. ISBN 90-5589-027-8 . Woonwagenbewoners zijn binnen een eeuw uitgegroeid tot een subcultuur in de Nederlandse samenleving. In het overheidsbeleid nemen zij een aparte plaats În en ook zelf beschouwen zij zich als anders dan de ‘gemiddelde’ Nederlander. Annemarie Cottaar vraagt zich in deze studie af of de positie van woonwagenbewoners bepaald is door hun specifieke woonvorm, hun vermeende buitenlandse afkomst, hun beroepen of toch vooral door hun ambulante leefwijze? Om de historische wortels van de groepsvorming te achterhalen, gaat Cottaar in op familiegeschiedenissen, de beroepen en het gebruik van de woonwagens. Daarnaast richt zij de schijnwerper op de reacties van de samenleving, in het bijzonder op het beleid van diverse overheden. Met deze benadering werpt zij een nieuw licht op de geschiedenis van een unieke minderheidsgroep. Annemarie Cottaar is historica en publiceerde samen met anderen ‘Het beeld van Nederland’ (1989) en ‘Mensen van de reis’ (1995).
Woonwagenbewoners in Nederland (1880 – 2006) Een kijkje in de geschiedenis van woonwagenbewoners. @ Uitgave Primo-Noord Holland 2006. 
Woonwagenbewoners In Nederland PRIMO 2006
Om een inzicht te geven in de historie van woonwagenbewoners in Nederland zijn in deze uitgave twee teksten weergegeven. De eerste is een publicatie van Annemarie Cottaar, Wim Willems en Leo Lucassen, ‘Woonwagenbewoners en zigeuners in Nederland’, dat in het kader van het project Bouwstenen voor intercultureel onderwijs in 1997 werd uitgegeven door de KPC Groep. Wij hebben daar met toestemming van de uitgever dankbaar gebruik van gemaakt. Het is een verantwoorde, beeldende tekst, die een uitstekende inkijk biedt in de historische ontwikkelingen die woonwagenbewoners hebben doorgemaakt. Omdat de tekst – na bijna tien jaar onvermijdelijk – op een aantal plaatsen was gedateerd, zijn enkele tijdsgebonden passages met toestemming van de uitgever aangepast. Met het oog op de opname in deze publicatie van PRIMO-nh is ook een aantal gedetailleerde passages weggelaten en dat betreft ook de behandeling van de Roma en Sinti (in de tekst nog ‘Zigeuners’ genoemd). Daarnaast is ook de literatuurlijst enigszins ingeperkt en vereenvoudigd weergegeven. Getracht is in inhoudelijk opzicht niet af te wijken van de oorspronkelijke tekst. De tweede tekst is als actualisering en aanvulling op de eerste geschreven door Jos Overbekking van Prisma Brabant te Tilburg. Hierin ligt meer de nadruk op de ontwikkelingen van de laatste decennia en is een aantalaspecten van het gevoerde overheidsbeleid nader aan de orde gesteld.
Beelden van Reizigers – Woonwagenbewoners in Nederland. @ Uitgave Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting 2010.
Beelden Van Reizigers SEV 2010
Beschrijving beelden van reizigers
In 2010 heeft de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting ( SEV) de brochure ” Beelden van Reizigers – Woonwagenbewoners in Nederland” uitgebracht. In deze brochure wordt op een verfrissende en kritische manier gekeken naar het wonen in een woonwagen als een vorm van gemeenschappelijk wonen, zoals ook woongroepen, centraal wonen, gestippeld wonen, ecowonen, harmonicawonen of woongroep van ouderen, variaties zijn van gemeenschappelijke woonvormen. In het eerste deel wordt in een heldere uiteenzetting gegeven van de gevolgen van 100 jaar landelijk woonwagenbeleid voor de maatschappelijke situatie woonwagenbewoners en de Roma en Sinti.
Voor deze website is voor de beschrijving van overheidsbeleid en geschiedenis van woonwagenbewoners en Roma en Sinti gebruik gemaakt van de tekst in deze brochure. De brochure is hier te downloaden of bij de SEV te downloaden: http://www.sev.nl/
Woonwagenbewoners op internet.
Op internet zijn ook een aantal informatieve facebookpagina’s te vinden met veel historische foto’s , filmpjes en nieuws over woonwagenbewoners. Het landelijke woonwagenblad Het Wiel heeft de facebookpagina Woonwagennieuws en op de facebookpagina Rolleman wordt aan de hand van prachtige oude foto’s de geschiedenis van woonwagenbewoners in beeld gebracht. Het beeldmateriaal wordt bijeen gebracht door woonwagenbewoners en bewerkt door Wim Vos voor de reünie van het voormalige grote woonwagenkamp in Breda.
