Het College voor de Rechten van de Mens spreekt uit dat AEGON Hypotheken een verboden onderscheid op grond van ras gemaakt bij de afwijzing van een hypotheekaanvraag voor een woning op een woonwagenkamp.
Donderdag 5 september 2013
Samenvatting Een echtpaar is gezamenlijk eigenaar van een woonhuis dat op een woonwagenkamp is gelegen. Zij hebben bij AEGON Hypotheken een offerte aangevraagd voor een hypotheek. AEGON heeft de hypotheekaanvraag afgewezen omdat de woning volgens haar vanwege de ligging op een woonwagenkamp incourant is.
Uitspraak College voor de Rechten van de Mens.
Het College spreekt als zijn oordeel uit dat AEGON Hypotheken B.V. jegens het echtpaar verboden onderscheid op grond van ras heeft gemaakt bij de afwijzing van de hypotheekaanvraag.
Toelichting
Het College oordeelt dat de man behoort tot de groep woonwagen- bewoners en een beroep kan doen op de gelijkebehandelings- wetgeving. De vrouw behoort niet tot de groep woonwagenbewoners. Zij is wel ontvankelijk in haar verzoek, omdat zij ongunstiger wordt behandeld vanwege de afkomst van haar partner. Het College stelt vast dat AEGON de hypotheekaanvraag heeft afgewezen omdat de woning, vanwege zijn ligging op een woonwagenkamp, niet courant genoeg is. Hierdoor maakt AEGON geen direct onderscheid op grond van ras. Deze afwijzingsreden levert wel indirect onderscheid naar ras op. Als feit van algemene bekendheid mag worden aangenomen dat op een woonwagenkamp voornamelijk personen wonen die tot de bevolkingsgroep van woonwagenbewoners behoren. Daarom worden door het afwijzen van de hypotheekaanvraag vanwege de ligging op een woonwagenstandplaats, woonwagenbewoners bijzonder getroffen in vergelijking met personen van een andere afkomst. Naar het oordeel van het College zijn de doelen, een goede concurrentiepositie en financiële zekerheid bij betalingsproblemen, legitiem. Als middel om de doelen te bereiken hanteert AEGON het beleid dat geen hypotheek wordt verstrekt als het betreffende onderpand vanwege de ligging niet courant genoeg is. Dit middel is naar het oordeel van het College niet noodzakelijk om de doelen te bereiken. AEGON heeft de buurt van het onderpand (ligging op een woonwagenkamp) als zelfstandig criterium gehanteerd naast de waarde van het onderpand. Een objectieve rechtvaardiging voor uitsluiting of benadeling van aanvragers is op basis daarvan niet goed denkbaar. AEGON heeft onvoldoende onderzocht of de woning van het echtpaar wel zo incourant is als zij stelt. Het echtpaar heeft de stelling van AEGON dat de groep van woonwagenbewoners niet groot is en dat alleen woonwagenbewoners belangstelling zullen hebben voor een pand op een woonwagenkamp, niet weersproken. Volgens het echtpaar is er echter wel veel vraag naar woonwagenstandplaatsen, omdat zij zo schaars zijn. Nu AEGON geen nader onderzoek heeft gedaan naar de werkelijke courantheid van het onderpand, heeft zij het College er niet van overtuigd dat sprake is van een incourant pand vanwege de ligging. Er is daarom geen goede reden (objectieve rechtvaardiging) voor het gemaakte onderscheid. CRM-veroordeling AEGON-hypotheek Woning Woonwagenkamp 2013
Gedragscode Hypothecaire financieringen. Er zijn in 2006 aan de hand van de Gelijkebehandelingswetgeving door de voorganger van het College voor de Rechten van de Mens, de Commissie Gelijke B bij het verstrekken van hypothecaire leningen. Hieruit blijkt dat bij de beoordeling van een hypotheekaanvraag alleen gekeken mag worden naar de kredietwaardigheid van de consument en de waarde van het onderpand. Elke aanvraag moet indi vidueel worden beoordeeld en voor de consument moet kenbaar zijn welke voorwaarden aan de financiering worden gesteld. Er mag niet gekeken worden naar verboden persoonskenmerken, zoals afkomst of nationaliteit, geslacht of een andere discriminatiegrond. Er mag alleen gekeken worden naar de staat van het onderpand, de ligging en de courantheid.
Ligging van het onderpand, de woning of de woonwagen. Bij de beoordeling van de aanvraag voor een hypothecaire financiering mag de wijk waar het onderpand zich bevindt wel meewegen bij de bepaling van de waarde van het onderpand, maar dit mag niet als zelfstandig criterium worden gehanteerd naast de waarde van het onderpand. Een objectieve rechtvaardiging voor uitsluiting of benadeling van aanvragers op basis van de wijk waar de aanvrager woont, in dit geval een woonwagenkamp is niet goed denkbaar.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid gezamenlijke banken.
Het College voor de Rechten van de Mens stelt dat de voorganger van het College, de Commissie Gelijke Behandeling, al eerder heeft overwogen, dat de gezamenlijke banken een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben om de bevolkingsgroep van woonwagenbewoners niet categorisch uit te sluiten van het financieren van hun chalets of woonhuizen (Commissie Gelijke Behandeling 23 augustus 2007, 2007-157,
overweging 3.24). Aan AEGON kan worden toegegeven dat het echtpaar niet volledig is uitgesloten van financieren van hun woning, omdat zij op dit moment al beschikken over een hypotheek bij een andere hypotheek-verstrekker. Er zijn dus wel banken die een hypothecaire lening verlenen voor een woning op een woonwagenstandplaats. Dit doet echter niet af aan het feit dat in dit geval het echtpaar is uitgesloten van het financieren van hun woonhuis door AEGON, omdat hun woning op een woonwagenstandplaats staat.