Media

Kabinet reageert op uitspraken VN-comité over de discriminatie van Roma, Sinti en woonwagenbewoners.

2 december 2015

In brief van 28 oktober 2015  zegt het kabinet toe dat de VNG aandacht moet schenken aan de behoeften van woonwagenbewoners.

Op 28 augustus 2015 heeft een comité van de Verenigde Naties  dat rassendiscriminatie onderzoekt haar zorgen uitgesproken en aanbevelingen gedaan over de stand van zaken van o.a. de Roma, Sinti en woonwagenbewonersin Nederland. Zie bericht: VN-comité: Gemeenten die geen rekening houden met woonwensen woonwagenbewoners discrimineren. van 15 september 2015.

Minister Asscher van Sociale zaken en minister Koenders van Buitenlandse zaken hebben nu op 28 oktober 2015 namens het kabinet een brief met bijlage geschreven aan de Tweede Kamer met hun standpunt over de aanbevelingen van dit comité van de Verenigde Naties. In de brief zelf worden alleen Roma en Sinti benoemd, maar in de bijlage wordt apart ingegaan op zorgen en de aanbevelingen voor  zowel Roma en Sinti en woonwagenbewoners.

Binnen het kader van deze website gaan we kort in op de mogelijke gevolgen van dit standpunt voor de woonsituatie van woonwagenbewoners

Aanbevelingen van VN-Comite tegen rassendiscriminatie

Op 28 augustus stelt het VN- comité stelt vast dat er sprake is van  aanzienlijke discriminatie van Roma, Sinti en woonwagenbewoners op het gebied van werkgelegenheid, huisvesting en gezondheidszorg. Speciaal voor woonwagenbewoners doet zij de aanbeveling,  dat de Nederlandse Staat resolute maatregelen neemt  om ervoor te zorgen dat reizigers worden voorzien van voldoende woonwagenlocaties, zodat zij in staat zijn om volgens hun tradities te leven en hun culturele identiteit te behouden.

Antwoord van het kabinet

Het voorzien in de behoefte aan huisvesting is een primaire taak van de gemeenten. Dit geldt ook voor het voorzien in standplaatsen voor woonwagenbewoners. Het gemeentelijke beleid dient in lijn te zijn met het uitgangspunt van gelijke behandeling. Daarnaast dient in het gemeentelijk beleid ook aandacht te zijn voor de behoeften van woonwagenbewoners. Het Rijk zal het belang hiervan in bestuurlijke overleggen met de VNG benadrukken.

Commentaar

Het kabinet (ook wel regering genoemd) zegt in eerste instantie dat wat zij al jaren verkondigt, namelijk dat de gemeenten primair verantwoordelijk zijn voor de huisvesting van hun inwoners. Dat betekent dat zij ook verantwoordelijk  zijn voor het voorzien in standplaatsen voor woonwagenbewoners. Daarbij geldt dat de gemeenten bij het beleid het principe van gelijke behandeling moeten toepassen. De recente uitspraken van het College voor de Rechten van de Mens tegen de gemeenten Oss, Vlaardingen en Elburg, maar ook die van de Raad van State tegen Amstelveen en de Rechtbank Amsterdam tegen Amsterdam zijn voorbeelden waar gemeenten woonwagenbewoners juist in strijd met  de Algemene Wet Gelijke Behandeling behandelen.

Belangrijk in deze brief van het kabinet is echter, dat zij zegt dat er in het gemeentelijk beleid aandacht dient te zijn voor de behoeften van woonwagenbewoners. En in de aansluitende zin doet zij de toezegging dat het Rijk, dwz de verantwoordelijk minister Stef Blok, in het bestuurlijk overleg met de VNG * zal benadrukken dat gemeenten rekening moeten houden met de behoeften van woonwagenbewoners. Met dit standpunt komt het Rijk voor een deel tegemoet aan het pleidooi van woonwagenbewoners, dat het Rijk gemeenten moet aanspreken, die gewoon door gaan met het opheffen van standplaatsen of het negeren van de roep om nieuwe standplaatsen voor jongeren. Tot op heden was die oproep aan dovemansoren gericht, omdat na de decentralisatie de gemeenten baas in eigen huis waren. Met deze toezegging komt er wat beweging. Weliswaar zal het Rijk, lees minister Blok, niet rechtstreeks gemeenten aanspreken, maar wel de organisatie, de belangenbehartiger van alle gemeenten. Tot nu toe heeft de VNG zich afzijdig gehouden van het woonwagenbeleid, maar mogelijk dat via deze toezegging er openingen komen die een positieve invloed hebben op het beleid in gemeenten.

*. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten is een belangenbehartiger van alle gemeenten in Nederland

Zorgen en aanbevelingen VN-Comité. 28 augustus 2015

Zorg 19.

Het Comité is bezorgd over berichten dat Roma, Sinti en Woonwagenbewoners worden onderworpen aan aanzienlijke discriminatie inzake de toegang tot werkgelegenheid, huisvesting en gezondheidszorg, over gemelde gevallen van buitensporige aantallen kinderen van Roma, Sinti en woonwagenbewoners die worden gescheiden van hun families, alsook de weigering van sommige gemeenten om rekening te houden met de behoefte van de reizigers aan voldoende woonwagenlocaties die hun in staat stellen om in overeenstemming met hun tradities te leven. (art. 2 en 5)

Aanbeveling 20

In het licht van haar algemene aanbevelingen nrs. 27 (2000) over discriminatie van Roma en 32 (2009) over de betekenis en de draagwijdte van de bijzondere maatregelen in het Internationaal Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie, beveelt de commissie de Nederlandse staat aan om specifieke maatregelen te nemen ten behoeve van de Roma, Sinti en Reizigers, onder meer door het creëren van betere kansen op de arbeidsmarkt, bestrijding van discriminatie in het onderwijs en huisvesting, en de aanpak van de problemen van de Roma, met betrekking tot de registratiestatus en staatloosheid. De commissie doet de aanbeveling, dat de overheid deze maatregelen neemt na voorafgaand overleg met vertegenwoordigers van Roma, Sinti en reizigers, zodat zij ervan verzekerd is dat zij zijn afgestemd op hun specifieke problemen en behoeften. De commissie beveelt ook aan dat de Nederlandse staat resolute maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat reizigers worden voorzien van voldoende woonwagenlocaties, zodat zij in staat zijn om volgens hun tradities te leven en hun culturele identiteit te behouden.

Standpunt Kabinet. 25 oktober 2015

Het kabinet zet in samenwerking met de zogenaamde Roma-gemeenten in op het aanpakken van problematiek waar Roma, Sinti en Travellers mee te maken hebben, waar mogelijk vanuit generiek beleid. Daarbij worden ook de Roma zelf zoveel mogelijk betrokken bij het vinden van oplossingsrichtingen. Door middel van het tweejaarlijks laten uitvoeren van een monitor Sociale
Inclusie investeert het kabinet in kennis over de situatie en positie van Roma en Sinti in Nederland. Er worden regelmatig themabijeenkomsten georganiseerd met Roma gemeenten om kennis uit te wisselen over specifieke Roma gerelateerde problemen. Zo heeft dit jaar een themabijeenkomst over discriminatie plaatsgevonden aan de hand van een presentatie van een gemeentelijke antidiscrimatievoorziening.
Het kabinet tracht de toegankelijkheid van de anti-discriminatie voorzieningen en de meldingsbereidheid onder Roma, te vergroten. Om de schooluitval een halt toe te roepen is in 2006 rijksbeleid ontwikkeld via het programma Aanval op de Schooluitval om het voortijdig schoolverlaten aan te pakken en daarmee de kansen voor jongeren op de arbeidsmarkt te vergroten. Het schoolverzuim en de schooluitval onder Roma jongeren is de afgelopen jaren gedaald, zeker voor basisschoolleerlingen. Om de jeugdwerkloosheid tegen te gaan zijn in het Actieplan MBO 2011-2015 diverse maatregelen opgesteld, waaronder stimulering dat leerbedrijven jongeren in een kwetsbare positie, waaronder ook Roma en Sinti jongeren, stageplaatsen blijven aanbieden. De werkloosheid onder Roma jongeren blijft een aandachtspunt. Het programma Aanpak Uitbuiting Roma kinderen zet met een aantal gemeenten en maatschappelijke organisaties in op het ontwikkelen van instrumenten en tools voor professionals om daarmee de uitbuiting van Roma tegen te gaan. Het motto van het programma is “handhaven waar moet, perspectief waar kan”, en dient de handelingsverlegenheid van professionals te verminderen, en het ruimte kunnen bieden voor ondersteuning aan Roma te vergroten.

Het voorzien in de behoefte aan huisvesting is een primaire taak van de gemeenten. Dit geldt ook voor het voorzien in standplaatsen voor woonwagenbewoners. Het gemeentelijke beleid dient in lijn te zijn met het uitgangspunt van gelijke behandeling. Daarnaast dient in het gemeentelijk beleid ook aandacht te zijn voor de behoeften van woonwagenbewoners. Het Rijk zal het belang hiervan in bestuurlijke overleggen met de VNG benadrukken.

en Engelse volledige tekst : VNcomite Rassendiscriminatie Uitspraak 28 Augustus 2015 CERD