Brandpunt uitzending 7 december 2014: Krimpende kampen
Donderdag 11 december 2014
Brandpunt heeft op maandag 7 december 2014 een reportage uitgezonden over het uitsterfbeleid van gemeenten in Nederland. Journalist Henk van der Aa onderzoekt de vraag :Hoe de Nederlandse overheid blijft struikelen over een probleem dat ze zelf creëerden. Nederland werd vorig jaar op de vingers getikt door de Europese Commissie voor de rechten van de mens met als boodschap: Geef woonwagenbewoners de ruimte.
Naar aanleiding van het initiatief van het PILP project bevraagt journalist Henk van der Aa zowel bewoners van de woonwagencentra in Best en Oss als bestuurders van gemeenten en wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam en Leiden. In twee gemeenten met uitsterfbeleid Best en Oss komen woonwagenbewoners aan het woord die zich verzetten tegen uitsterfbeleid, waarbij woonwagenlocaties worden verkleind en standplaatsen en bewoonde woonwagens moeten worden ontruimd.
Professor Yvonne Donders: Uitsterfbeleid in strijd met Europees verdrag van de rechten van de mens.
Na de vaststelling van journalist Van der Aa dat in 80 % van gemeenten met een woonwagenkamp, men probeert die kampen systematisch kleiner te maken komt professor Yvonne Donders, hoogleraar Internationale mensenrechten aan de Universiteit van Amsterdam aan het woord. Zij legt uit dat als veel gemeentes een uitsterfbeleid of ontmoedigingsbeleid voeren, waarmee ze inderdaad zeggen “we brengen het aantal woonwagenstandplaatsen terug tot uiteindelijk nu dan is dat in strijd is met het Europese Verdrag van de rechten van de mens. Zij noemt in de reportage de term uitsterfconstructie in de brief van de gemeente Oss aan dhr.Kersten met de eis tot ontruiming van de standplaats, een afschuwelijke term, die geen recht doet aan het feit dat daar mensen leven en rechten hebben.Volgens haar kan de regering in Den Haag niet langer afzijdig blijven. Ook de Raad van Europa heeft onze regering al eens aangespoord zich actiever met het woonwagenbeleid te bemoeien.Het Europees verdrag van de rechten van de mens zegt in artikel 8, dat iedereen het recht heeft op respect van priveleven, familieleven en woning. Zeker in het geval van Sinti,Roma en reizigers is al door het Europees hof voor de rechten van de mens bepaalt, dat hun traditionele levenswijze door dit artikel wordt beschermd en dat de overheid daar actief moet bijdrage om dat recht te beschermen.
Professor Leo Lucassen: Overheden realiseren beleid over hoofden van woonwagenbewoners heen.
Aan het woord komt ook professor Leo Lucassen, hoogleraar Sociale Geschiedenis aan de Universiteit van Leiden,o.a. mede auteur van het rijk geïllustreerde boek “Mensen van de reis” met de geschiedenis van woonwagenbewoners tussen 1868-1995. Hij vertelt, dat vanaf het begin overheden, gemeenten het moeilijk hadden met woonwagenbewoners, die o.a de kost verdienden met ambulante handel in hun mobiele woonvormen. Via beeldmateriaal wordt een historisch beeld geschetst vanhet steeds veranderende overheidsbeleid. Lucassen stelt dat keer op keer woonwagenbewoners zien dat de overheid over hun hoofden heen en vaak met grove dwangmiddelen probeert haar beleid te realiseren. Dat heeft als effect dat de afstand tussen woonwagenbewoners en wat zij zien als de buitenwereld en met name de overheid enorm groot is geworden. Het wantrouwen is dan ook heel diep.
Advocaten van PILP onderzoeken actie tegen uitsterfbeleid.
De reportage vermeld dat dit uitsterfbeleid van de gemeente Oss in strijd is met de rechten voor de mens, waarvoor Nederland al eerder op de vingers is getikt. Behalve de advocaat van dhr.Kersten bekijkt ook een collectief van mensenrechtenadvocaten ( PILP) hoe Nederlandse gemeenten omgaan met dit ontmoedigings- of uitsterfbeleid.